Wat is thee?

Lekkerste Thee Winkel

Thee is een oplossing van bladeren van de theeplant (Camellia sinensis) in water[1]. Alle soorten thee zijn hiervan afkomstig, waaronder zwarte thee, groene thee en witte thee. Toch is de variatie in smaak onder thee enorm. Dit heeft de drank te danken aan verschillende eigenschappen. Zoals met wijn bestaan er verschillende cultivars (soorten theeplanten) welke allemaal hun eigen karakter en uiterlijk hebben. Waar de plant groeit, wanneer deze geoogst wordt, en de productiemethode heeft allemaal invloed op de soort thee en zijn smaakprofiel. 

Drink jij graag thee zonder blaadjes van de Camellia sinensis, bijvoorbeeld omdat je liever cafeïnevrij drinkt, dan drink je tisanen[2]. Kruidenthee, fruit melanges, Rooibos en Honeybush zijn hier voorbeelden van. Ondanks dat deze niet altijd als “echte thee” worden gezien zitten ook deze infusies vol van nuttige stoffen en smaak.

Thee kan van zichzelf al enorm veel smaak hebben en veel van soort tot soort en stijl tot stijl verschillen[1]. Maar toevoegingen van bijvoorbeeld bloemen, fruit en kruiden maken voor zeer geliefde melanges. Verschillende soorten thee kunnen alleen of in combinatie met andere theeën een fantastische basis vormen voor zo’n melange, zoals bij English breakfast (een blend van verschillende zwarte theeën) of onze Angel’s Fruit (blend van onder andere Qiandao-thee). 

De theeplant (Camellia sinensis) is een struik uit Zuidoost-Azië welke het hele jaar door groen blijft[1]. Met name van de bladeren en bloemen wordt een grote variatie aan theesoorten geproduceerd. De struik kan tot wel 17 meter groot worden en produceert witte bloemen. Dankzij de aanmaak van o.a. cafeïne, antioxidanten, mineralen en vitaminen zijn de theeën gemaakt van de theeplant niet alleen lekker, maar ook erg gezond! 

Welke theesoorten zijn er?

Een van de eerste manieren van classificeren van thee werd tijdens de Ming dynastie in China (1368-1644) ontworpen aan de hand van de kleur van de infusie na het zetten van de thee[1]. Dit is waarom tot de dag van vandaag thee nog steeds vaak vernoemd wordt naar een kleur en heeft geleid tot de 6 klassen of soorten thee: 

  • witte thee 
  • gele thee
  • groene thee
  • blauwe thee (oolong thee)
  • rode thee (zwarte thee)
  • donkere of zwarte thee (gefermenteerde thee)[3]

De classificatie van thee heeft over de tijd verschillende evoluties ondergaan[1,4]. Andere manieren van classificeren zijn de kleur van de theebladeren en de mate van oxidatie. Vanwege het feit dat het productieproces een groot invloed heeft op de smaak speelt deze ook een grote rol in het benoemen van de theeën. Deze classificaties kunnen verder weer onderverdeelt worden in subklassen en verschillen tussen regio’s. Verdere productiestijlen zoals het aromatiseren, roken en persen van thee kunnen verdere specificatie opleveren.

Witte thee

Onder de theeën is dit de puurste vorm waarin je thee kunt drinken[1]. Witte thee doorloopt het minst aantal productiestappen waardoor de theebladeren de meeste van zijn stoffen behoud. Dit levert een delicaat, subtiel en complex smaakprofiel en het hoogst gehalte aan cafeïne onder de theesoorten. 

Groene thee

Een slechte eerste indruk heeft ertoe geleid dat velen deze thee te bitter vinden en liever vermeiden[1]. Groene thee is echter een enorme groep aan theeën (>3000 verschillende in China alleen al) en kunnen fris en grassig smaken, maar ook astringent, kruidig of lichtzoet. Op de juiste manier gezet is de kans groot dat die eerste indruk voor velen ook weer gecorrigeerd kan worden. 

Gele thee

Het is een van de minst bekende theesoorten en blijkt lastig te classificeren[1]. Er zijn veel gelijkenissen tussen groene en gele thee, maar de extra stap tijdens het productieproces laat de theebladeren rijpen tot een zoete, soepele, en smaakvolle thee. 

Oolong thee

Onder de verschillende soorten thee hebben oolong theeën het langste en meest complexe productieproces[1]. Qua oxidatiegraad zitten ze tussen witte en zwarte thee in (25-80%) wat leidt tot een breed aanbod aan smaken. Oolong thee staat bekend om zijn volmondigheid, zoete smaak van steenvruchten en prettige nasmaak. Dankzij het gebruik van grote bladeren voor de productie kan van de thee veel infusies getrokken worden (soms zelfs tot de 8-9 keer!). 

Simpel gezegd is oxidatie het blootstellen aan zuurstof waardoor moleculen een reactie ondergaan[4,5]. Deze reactie kan gestopt worden door een verhittingsstap tijdens het productieproces. Oxidatie van de theebladeren word in de theewereld vaak fermentatie genoemd (maar dit is chemische gezien een ander proces) en heeft het een donkerbruine tot zwarte kleur.

Zwarte thee

Ook wel bekend als rode thee of hong cha in China[1]. Deze thee wordt compleet geoxideerd en is vaak krachtig en volmondig van smaak. Enorm populair als basis voor melanges, ook puur is hij heerlijk. Of je nu van astringent en kruidig houdt of van licht en bloemig, zwarte thee is gevarieerd en dus is er een voor ieder die wil!

Pu-erh thee

Oxidatie en fermentatie worden vaak door elkaar heen gehaald als er over de productie van thee gesproken wordt[1]. Dit is erg jammer, want er zit een belangrijk verschil tussen de twee processen. Pu-erh theeën zijn een goed voorbeeld van waarom dit belangrijk is. Pu-erh theeën zijn theeën welke zowel geoxideerd (shou of rijpe thee) of niet geoxideerd (sheng of rauwe thee) kunnen zijn, maar altijd gefermenteerd worden aan het eind van het proces. Pu-erh wordt meestal geperst tot tabletten of specifieke vormen. De infusies zijn vaak donker van kleur en hebben een aardachtige, zoete en volmondige smaak. Sheng pu-erh rijpt naar mate hij ouder wordt en krijgt dan een complexere en zoetere smaak. Shou pu-erh is geproduceerd om direct te drinken en rijpt weinig na, al is deze nog lang houdbaar.

Van Theesoort tot Theestijl en Variaties

Zo zijn er dus afhankelijk van hoe de thee geclassificeerd word verschillende theesoorten[1,3]. Een verdere onderverdeling is mogelijk. Er zijn immers immens veel variaties van bijvoorbeeld groene thee en zwarte thee. Er bestaan meer dan 3000 groene theeën in China alleen al! Deze variatie komt door variaties in het productieproces, de specifieke cultivar van de theeplant en het terroir.

De theeplant (Camellia sinensis) is een struik uit Zuidoost-Azië welke het hele jaar door groen blijft[1]. Er bestaan drie varianten, de Chinese, Indiase en de Cambodjaanse welke onderling gekruist worden voor het creëren van cultivars voor specifieke eigenschappen. Bepaalde theestijlen worden alleen van specifieke cultivars geproduceerd[1,3]. 

De naam van de thee wordt meestal beïnvloed door de belangrijkste factoren in het complete productieproces[3]. Zo kan een thee vernoemd zijn naar de regio, de cultivar, de theetuin, etc.

  1. Heiss, M.L.; Heiss, R.J. (2007). The Story of Tea. A Cultural History and Drinking Guide. (1e editie). Ten Speed Press. p. 1-3, 34-111
  2. Goodwin, L. (2021). What Is a Tisane? Geraadpleegd van https://www.thespruceeats.com/tisane-herbal-infusion-basics-766322
  3. Gebely, T. A New Look at Tea Classification. Geraadpleegd van https://teaepicure.com/tea-classification/
  4. Gebely, T. Chemical Compounds in Tea. Geraadpleegd van https://teaepicure.com/tea-chemistry/#:~:text=The%20main%20methylxanthine%20in%20tea,off%20insects%20and%20other%20animals.
  5. Gebely, T. Tea Processing: Withering. Geraadpleegd van https://teaepicure.com/tea-leaves-wither/#:~:text=What%20does%20%E2%80%9Cwithering%E2%80%9D%20mean%20in,controlled%20by%20the%20tea%20producer.